Οξυά
ΕΙΔΟΣ ΞΥΛΟΥ
Κοινά ονόματα: ΟΞΥΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ, αγγλική, γαλλική, ελληνική, ανάλογα με τη χώρα προέλευσης.
Βοτανική ταξινόμηση: Fagus sylvatica. Οικ.: Fagaceae.
ΓΕΝΙΚΑ
Κύρια προϊόντα στην αγορά: Πριστή ξυλεία, καπλαμάς.
Φυσικές ιδιότητες - δομή - προέλευση: Ξύλο βαρύ (720 kg/m³). Το εγκάρδιο είναι πολύ ωχρό ροζέ - καφέ. Σε όλη την Ευρώπη ατμίζεται και αποκτά ομοιόμορφο κοκκινωπό καφέ χρώμα. Ορισμένοι κορμοί έχουν σκούρο κόκκινο εγκάρδιο. Ξύλο ευθύϊνο με λεπτή και ομοιόμορφη υφή. Φύεται στην Κ. Ευρώπη, Βρετανία, Δ. Ασία.
Φυσική διάρκεια στο χρόνο: Είναι εύθαρτο στο χρόνο. Προσβάλλεται από το έντομο ανόβιο (έντομο των επίπλων και ρολόι του θανάτου). Το σομφό προσβάλλεται από το longhorn beetle.
Μηχανικές ιδιότητες: Έχει υψηλή αντοχή σε θλίψη (crushing), με μέτριο Μ.Ε. και μέση αντίσταση σε αιφνίδια φορτία.
Πυκνότητα: R (12-15%) = 0,72 gr/cm³
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΞΥΛΟΥ
Συμπεριφορά στη ξήρανση και σταθερότητα μετά την ξήρανση: Ξηραίνεται αρκετά γρήγορα, αλλά με τάση για στρέβλωση, σχισίματα στα άκρα, επιφανειακές ρωγμές και για ρίκνωση. Απαιτεί προσοχή στην τεχνητή ξήρανση. Μετά την ξήρανση παρουσιάζει μεγάλη μεταβλητότητα στις διαστάσεις κατά τη χρήση.
Συμπεριφορά στον εμποτισμό: Ξύλο διαπερατό στον εμποτισμό.
Συμπεριφορά στην κάμψη (καμπύλωση): Εξαιρετικά καλή συμπεριφορά στην καμπύλωση με άτμιση.
Κατεργασία με μηχανήματα - βαθμός στόμωσης εργαλείων: Η ποιότητα της κατεργασίας εξαρτάται από τις συνθήκες ανάπτυξης του δένδρου και την ποιότητα ξήρανσης. Ξύλο με ανώμαλη δομή και κακή ξήρανση, σφηνώνει στους δίσκους, καίγεται στην εγκάρσια κοπή και είναι δύσκολο στο πλάνισμα. Παρουσιάζει μέση αντίσταση στην κατεργασία με εργαλεία και μηχανήματα και προκαλεί μέσο βαθμό στόμωση των εργαλείων.
Συμπεριφορά στο κάρφωμα και στο βίδωμα: Απαιτείται προτρύπημα για το κάρφωμα.
Συμπεριφορά στη συγκόλληση: Συγκόλληση καλή.
Συμπεριφορά στη βαφή και το φινίρισμα: Βαφή καλή, εξαιρετικό φινίρισμα.
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
Έπιπλα, ντουλάπια, ξυλουργική υψηλής ποιότητας, πάγκοι, τακούνια παπουτσιών, παιχνίδια, τορνευτά, είδη σπορ, σκεύη, μουσικά όργανα, πατώματα, βαριές κατασκευές, έργα σε μαρίνες (μετά από εμποτισμό), αντικολλητά, επένδυση επιφανειών.
Δρυς
ΕΙΔΟΣ ΞΥΛΟΥ
Κοινά ονόματα: ΔΡΥΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ, Oak European, Αγγλική-Πολωνική κλ.π. Δρυς (1), Pendunculata oak (2)
Βοτανική ταξινόμηση: (1) Quercus petrea, Q. sessiliflora (2) Q. ropur, Q. pendunculata. Οικ.: Fagaceae
ΓΕΝΙΚΑ
Κύρια προϊόντα στην αγορά: Πριστή ξυλεία, καπλαμάς
Φυσικές ιδιότητες - δομή - προέλευση: Ξύλο βαρύ (670-720 kg/m3). Το εγκάρδιο έχει χρώμα ανοικτό κίτρινο καφέ προς το κίτρινο-γκρι. Ξύλο συνήθως ευθύινο αλλά μπορεί να έχει ανώμαλη δομή να είναι cross grained, ανάλογα με τις συνθήκες ανάπτυξης. Έχει την χαρακτηριστική σχεδίαση της χρυσαλίδας σε ακτινικές τομές, λόγω των πλατειών ακτινών. Η Βρετανική και Βαλτική δρυς είναι σκληρή και τραχεία με ειδικό βάρος 720 kg/m3 ενώ η δρυς της Ν. Πολωνίας και η μαλακότερη δρυς της Σλοβενίας έχουν πυκνότητα 670 kg/m3. Φύεται στην Ευρώπη, Βρετανία, Μ. Ασία και Β. Αφρική.
Φυσική διάρκεια στο χρόνο: Το εγκάρδιο είναι ανθεκτικό. Η περιεκτικότητα οξέων, επηρεάζει τα μέταλλα και προκαλεί διάβρωση γι' αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται μη σιδηρούχα ή γαλβανισμένα μέταλλα.
Μηχανικές ιδιότητες: Αν έλθει σε επαφή με σιδηρούχα μέταλλα αποκτά μπλε κηλίδες, λόγω οξείδωσης.
Πυκνότητα: R (12-15%) = 0,67-0,72 gr/cm3
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΞΥΛΟΥ
Συμπεριφορά στη ξήρανση και σταθερότητα μετά την ξήρανση: Πολύ αργή ξήρανση με τάση για σχίσιμο και ραγάδες. Υπάρχει μικρή μεταβλητότητα διαστάσεων μετά την ξήρανση.
Συμπεριφορά στον εμποτισμό: Το σομφό είναι διαπερατό και το εγκάρδιο είναι εξαιρετικά ανθεκτικό στον εμποτισμό.
Συμπεριφορά στην κάμψη (καμπύλωση): Πολύ καλή συμπεριφορά στην καμπύλωση με άτμιση.
Κατεργασία με μηχανήματα – βαθμός στόμωσης εργαλείων: Προκαλεί μέτριο με μεγάλο βαθμό άμβλυνσης εργαλείων, τα οποία πρέπει να διατηρούνται τροχισμένα. Για πλάνισμα και μορφοποίηση απαιτείται γωνία κοπής 200.
Συμπεριφορά στη συγκόλληση: Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή.
Συμπεριφορά στη βαφή και το φινίρισμα: Πολύ καλή διαδικασία βαφής και φινιρίσματος.
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Η απόφραξη των αγγείων, λόγω της τήλωσης, καθιστά τις λευκές δρυς αδιαπέραστες από υγρά και συνεπώς κατάλληλες για βαρέλια κονιάκ, κρασιού και μπύρας. Η δρυς Σλοβενίας, Γερμανίας, Volhynian προτιμώνται για έπιπλα. Η αγγλική δρυς είναι καλύτερη για ξυλοναυπηγική, κατασκευές σε λιμάνια και ντοκ, κυματοθραύστες, βαγόνια τραίνων, σκάλες, κατώφλια παραθύρων και άλλες κατασκευές σε επαφή με το έδαφος. Ξυλουργική υψηλής ποιότητας, φέρετρα, εκκλησιαστικά έπιπλα και ξυλόγλυπτα, πατώματα, αμαξώματα, αντικολλητά, διακοσμητικοί καπλαμάδες με σχεδίαση χρυσαλίδας, σταγόνων βροχής.
Λευκή Ελάτη
ΕΙΔΟΣ ΞΥΛΟΥ
Κοινά ονόματα: ΛΕΥΚΗ ΕΛΑΤΗ, silver fir.
Βοτανική ταξινόμηση: Abies alba.
ΓΕΝΙΚΑ
Κύρια προϊόντα στην αγορά: Πριστή ξυλεία, ξυλεπενδύσεις, ταβάνια.
Φυσικές ιδιότητες - δομή - προέλευση: Ιδιότητες και εφαρμογές είναι ανάλογες με το ξύλο της Κεφαλληνιακής ελάτης. Λεπτόπορο, ευθύϊνο, ανομοιογενές. Η ποιότητα του ξύλου βελτιώνεται με τη μείωση του πλάτους των ετησίων δακτυλίων. Η λευκή ελάτη φύεται στην Κ. Ευρώπη και στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας.
Φυσική διάρκεια στο χρόνο: Μικρής διάρκειας.
Πυκνότητα: R (0%) = 0,41 gr/cm³ R(12-15%) = 0,44 gr/cm³
Ρίκνωση: Ακτινική = 3,8 Εφαπτομενική = 7,6
Μέτρο ελαστικότητας: 98.000 kp/cm²
Μέτρο θραύσεως: 676 kp/cm²
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΞΥΛΟΥ
Συμπεριφορά στη ξήρανση και σταθερότητα μετά την ξήρανση: Εύκολη και γρήγορη ξήρανση 60/70-75/85. Μέση κινητικότητα, ξύλο αρκετά σταθερό.
Συμπεριφορά στον εμποτισμό: Σομφό διαπερατό, εγκάρδιο μέτρια ανθεκτικό.
Συμπεριφορά στην κάμψη (καμπύλωση): Χαμηλός βαθμός καμπύλωσης. Το ξύλο σχίζεται εύκολα.
Κατεργασία με μηχανήματα - βαθμός στόμωσης εργαλείων: Κατεργασία καλή, στόμωση χαμηλή.
Συμπεριφορά στο κάρφωμα και στο βίδωμα: Εύκολο κάρφωμα και βίδωμα αλλά προσοχή στα άκρα των πριστών.
Συμπεριφορά στη συγκόλληση: Καλή.
Συμπεριφορά στη βαφή και το φινίρισμα: Καλή βαφή, καλό φινίρισμα.
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
Όπως της Κεφαλληνιακής ελάτης: εσωτερικές οικοδομικές και ξυλουργικές κατασκευές, εσωτερικά επίπλων, ξυλοπλάκες κ.λπ.
Ιρόκο Αφρικής
ΕΙΔΟΣ ΞΥΛΟΥ
Κοινά ονόματα: IROKO, Kambala, tule, moreira, band.
Βοτανική ταξινόμηση: Chlorophora excelsa, C. regia. Οικ. Moreaceae.
ΓΕΝΙΚΑ
Κύρια προϊόντα στην αγορά: Πριστή ξυλεία, καπλαμάς.
Φυσικές ιδιότητες - δομή - προέλευση: Ξύλο μέτριο σε βάρος με χρώμα χρυσαφί-πορτοκαλί προς καφέ με ευκρινείς γραμμές ανοικτού χρώματος σε εφαπτομενικές τομές. Μπορεί να υπάρχουν θέσεις συγκέντρωσης ανθρακικού ασβεστίου με ξύλο σκουρότερου χρώματος γύρω-γύρω. Ξύλο με αντίθετα νερά, καμιά φορά με ανώμαλη δομή, με τραχεία αλλά ομοιόμορφη υφή. Φύεται στην τροπική Αφρική, από τη Σιέρα Λεόνε μέχρι την Τανζανία και στη Δ. Αφρική από τη Σενεγάλη μέχρι τη Γκάνα.
Φυσική διάρκεια στο χρόνο: Εγκάρδιο πολύ ανθεκτικό. Το σομφό μπορεί να προσβληθεί από το έντομο Lyctus, αλλά είναι πολύ ανθεκτικό στους τερμίτες στην Αφρική.
Μηχανικές ιδιότητες: Ξύλο με μέτρια αντοχή σε κάμψη και θλίψη, με πολύ χαμηλό Μ.Ε. και πολύ χαμηλή αντίσταση σε κρούση.
Πυκνότητα: R (12-15%) = 0,64 gr/cm³
Μέτρο ελαστικότητας: 9.400 Ν/mm²
Μέτρο θραύσεως: 90 Ν/mm²
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΞΥΛΟΥ
Συμπεριφορά στη ξήρανση και σταθερότητα μετά την ξήρανση: Ξηραίνεται σχεδόν γρήγορα και καλά, χωρίς πολύ υποβάθμιση. Έχει τάση να δημιουργεί κολλώδεις κηλίδες. Υπάρχει μικρή μεταβλητότητα διαστάσεων μετά την ξήρανση.
Συμπεριφορά στον εμποτισμό: Το σομφό είναι διαπερατό και το εγκάρδιο είναι πολύ ανθεκτικό.
Συμπεριφορά στην κάμψη (καμπύλωση): Ξύλο με μέτρια συμπεριφορά στην καμπύλωση με άτμιση.
Κατεργασία με μηχανήματα - βαθμός στόμωσης εργαλείων: Ικανοποιητική κατεργασία με εργαλεία χειρός και μηχανήματα, με μέσο έως υψηλό βαθμό στόμωσης εργαλείων, όταν στο ξύλο υπάρχουν εναποθέσεις ανθρακικού ασβεστίου (πέτρας). Απαιτείται μειωμένη γωνία κοπής κατά το πλάνισμα, 150 για λεία επιφάνεια, όταν υπάρχουν αντίθετα νερά.
Συμπεριφορά στο κάρφωμα και στο βίδωμα: Καλό κάρφωμα, καλό βίδωμα.
Συμπεριφορά στη βαφή και το φινίρισμα: Καλή βαφή, και μετά από χρήση υποστρώματος βερνικιού, έχουμε εξαιρετικό φινίρισμα.
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
Ξυλοναυπηγική, εσωτερική και εξωτερική ξυλουργική, πάγκοι εργαστηρίων, έπιπλα και ξυλόγλυπτα, κατασκευές σε λιμάνια, πατώματα, αντικολλητά, επενδύσεις τοίχων, διακοσμητικός καπλαμάς.